Osoby związane z Włocławkiem

Kazimierz Kłosowicz (Kłossowicz)

        naczelnik Wydziału Technicznego w Zarządzie Miejskim we Włocławku, jeniec obozu w Kozielsku
     Urodził się 5 X 1904 roku w Pułtusku wg akt osobowych CAW urodził się na Białorusi, w Mieciukowie koło Mohylewa), w rodzinie Aleksandra i Heleny z Klonowskich. Uczęszczał do Gimnazjum Męskiego im. J. Lelewela w Wilnie, a nastepnie został przyjęty do klasy szóstej Gimnazjum Państwowego Męskiego im. Piotra Skargi w Pułtusku, gdzie w czerwcu 1924 roku uzyskał świadectwo maturalne. W 1925 roku odbył ćwiczenia w 80 pp, który wchodził w skład 20 DP i stacjonował do 1939 roku w Słonimiu.
     W 1934 roku ukończył Politechnikę Warszawską i otrzymał stopień inżyniera budowy dróg i mostów. Ukończył też Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty nr. 7 w Jarocinie. Podporucznikiem mianowany został ze starszeństwem od 1 I 1932 roku.
     Prawdopodobnie w 1936 roku został zatrudniony w Zarządzie Miejskim we Włocławku jako naczelnik Wydziału Technicznego, zastępując inż. Bronisława Wondauscha. Na początku 1939 roku biuro Zarządu Miejskiego tworzyło pięć wydziałów, a Technicznym nadal kierował inż. Kazimierz Kłosowicz. W zakresie swoich obowiązków miał m.in. nadzór nad wszystkimi inwestycjami oraz planowanie rozwoju miasta. W tym okresie nadzorował m.in. budowę portu i żelbetonowego mostu na Wisle, most przez rzekę Zgłowiączkę na ulicy kilińskiego, budowę szkoły powszechnej przy ulicy Wiejskiej, remont i przebudowę budynków fabrycznych Zakładu Monopolowego przy ulicy Kilińskiego na potrzeby sądu okręgowego, sądu grodzkiego i wydziału hipotycznego, rozbudowę sieci wodociągowo — kanalizacyjnej, przebudowę nawierzchni ulic i dróg i innych.
     W 1939 roku zmobilizowany prawdopodobnie do 2 pp Legionów, gdzie był dowódcą plutonu strzeleckiego. W kampanii wrześniowej 1939 roku 2 pułk Legionów został przydzielony 1 września do Grupy Operacyjnej "Piotrków". 5 września walczył w bitwie pod Borową Górą. 9 września podporządkowany swojej macierzystej 2 Dywizji Piechoty Legionów, wraz z nią wycofał się w kierunku Warszawy. 12-13 IX 1939 roku toczył ciężkie walki w rejonie Błonia, Ołtarzewa i Ozarowa. Następnie, przechodząc przez Puszczę Kampinowską, dotarł do Modlina. Po reorganizacji i uzupełnieniu oddziału, 15 września obsadził odcinek Zakroczym — rejonu obrony Modlina 29 września. Dalsze losy K. Kłosowicza nie sa znane. Prawdopodobnie przedostał się na tereny wschodnie, gdzie został zatrzymany przez żołnierzy Armii Czerwonej i umieszczony w obozie jenieckim w Kozielsku.
     Zginął wiosna 1940 roku zamordowany przez NKWD w Katyniu.
     Żonaty był z Eugenią z Igielskich, miał syna Jana

Jan Grzelak

        włocławinin, major Wojska Polskiego, żołnierz I Korpusu Polskiego w Rosji, uczestnik wojny 1919-1921 i kampanii wrześniowej 1939 roku.

     Urodził się 1 I 1892 roku we Włocławku jako syn Marcina i Józefy z Karwowskich. Był jedynakiem, ponieważ dwoje jego rodzeństwa zmarło we wczesnym dzieciństwie. Po ukończeniu szkoły elementarnej rozpoczął naukę we włocławskiej Szkole Handlowej obecnie Liceum Ziemi Kujawskiej. Równolegle z zajęciami szkolnymi zdobywał wiedzę w zawodzie drukarza, kształcąc się we włocławskiej firmie "Herman Neuman. Księgarnia, drukarnia i skład materiałów piśmienniczych". Pod koniec 1906 roku nawiązał za wiedzą ojca współpracę z konspiracyjnym Narodowym Związkiem Robotniczym. Był uczestnikiem tajnych spotkań oraz brał aktywny udział w przewożeniu z Warszawy do Włocławka nielegalnych druków i pism ulotnych. Współpracował także przy kolportażu do Lipna i Kowala. Z własnej inicjatywy przygotowywał plan wysadzenia w powietrze rosyjskiego magazynu prochu i amunicji, który znajdował się we Włocławku. Stojący w tym czasie na czele związku ks. Szczęsny Starkiewicz z wielkim trudem odwiódł go od tego zamiaru. Współpraca z Narodowym Związkiem Robotniczym trwała do późnej jesieni 1909 roku, kiedy to rosyjska policja wpadła na trop konspiratorów. Uciekając przed represjami, J. Grzelak był zmuszony przerwać naukę w VII klasie i wyjechać z Włocławka. Przy pomocy organizacji zamieszkał w Warszawie, gdzie kontynuował naukę zawodu drukarza. W dniu 4 IX 1910 roku w Urzędzie Starszych Zgromadzenia Drukarzy Warszawskich zdał egzamin uprawniający go do wykonywania zawodu zecera i został włączony w Poczet Towarzyszów Sztuki Drukarskiej.
     W połowie 1912 roku po odwiedzinach rodziców we Włocławku wyjechał do Kijowa, gdzie podjął pracę w polskim "Dzienniku Kijowskim", początkowo jako zecer, a później korektor. W 1914 roku zdał eksternistycznie maturę w prywatnym polskim gimnazjum, a od 1 I 1915 roku został słuchaczem na Wydziale Budowlanym Politechniki Kijowskiej. Już we wrześniu tego roku został powołany do armii rosyjskiej. W rok później ukończył szkołę podoficerską w Tyflisie obecnie Tbilisi i otrzymał awans na stopień kaprala. Po zdaniu matury państwowej 14 I 1917 roku w V Gimnazjum Męskim w Moskwie, został awansowany na stopień chorążego i postawiony do dyspozycji szefa sztabu Okręgu Wojskowego w Odessie.
     W październiku 1917 roku J. Grzelak wyjechał do Mińska na Białorusi, gdzie zgłosił sie do Związku Wojskowych Polaków w Rosji. Za jego pośrednictwem został skierowany do I Korpusu Polskiego generała Józefa Dowbór — Muśnickiego, z przydziałem na stanowisko zastępcy dowódcy kompanii karabinów maszynowych u 11 pułku strzelców ( 3 Dywizja Strzelców Polskich). Wkrótce  Wydział Oswiaty Związku Wojskowych Polaków w Rosji wytypował go na kierownika sekcji kulturalno — oświatowej w Wiażmie. Po objęciu tego stanowiska J. Grzelak rozpoczął energiczną akcję mającą na celu zintegrowanie środowiska polonijnego. Od lutego 1918 roku brał czynny udział  w walkach z bolszewikami. Szczególnym męstwem wykazał sie podczas osłaniania odwrotu macierzystej dywizji z jelni do Żłobina. W jego aktach personalnych jest wpisana opinia generała J. Dowbór — Muśnickiego, iż brał czynny udział w walce z bolszewikami o egzystencję Korpusu.
     Po rozbrojeniu przez Niemców oddziałów I Korpusu w maju 1918 roku został skierowany do Warszawy w szeregi Polskiej Siły Zbrojnej, do której jednak się nie zgłosił. W trakcie pobytu w Warszawie podjął pracę w jednej z miejscowych drukarni, a także nawiązał kontakty z Polską Organiacją Wojskową. W sierpniu 1918 roku ponownie wyjechał do Kijowa, gdzie w grudniu zdał zaległe egzaminy na politechnice. W styczniu 1919 roku powrócił do polski, a następnie w Łukowie wstąpił jako ochotnik w szeregi tworzącego się Wojska Polskiego. W marcu 1919 roku J. Grzelak został awansowany na stopień podporucznika służby stałej i skierowany na front jako zastępca dowódcy kompanii karabinów maszynowych. Po śmierci swego dowódcy, otrzymał w dniu 1 VI 1919 roku awans na stopień porucznika służby stałej w korpusie oficerów piechoty oraz dowództwa kompanii. 25 IX 1920 roku został ranny w trakcie operacji niemeńskiej. Po powrocie ze szpitala został przeniesiony ze służby liniowej do Łukowa, gdzie objął fukkcję adjutanta dowódcy miejscowego garnizonu.
     W 1921 roku przeszedł do służby w Powiatowej Komendzie Uzupełnień w Siedlcach na stanowisko kierownika II Referatu. W 1923 roku nostryfikował maturę, zdając dodatkowe egzaminy z fistorii i języka polskiego. W sierpniu 1933 roku, po ukończeniu kursu intendenckiego, został przeniesiony do 22 pp w Siedlcach, na stanowisko oficera gospodarczego. W maju 1934 roku przeniesiono go do 20 pułku ułanów im. Króla Jana III Sobieskiego w rzeszowie, gdzie również pełnił funlkcję oficera gospodarczego. Kwatermistrz tego pułku, mjr Michał Ordyniec, pisał o nim w opinii z 1937 roku "Doskonały pracownik, bardzo obowiązkowy i i pilny. Pracowity, dokładny i skrupulatny. Uczciwy i sumienny. Solidny".
     Poza służbą wojskową był także zaangazowany w zycie lokalnej społeczności. W 1937 roku zalozył w Rzeszowie nieformalny klub kajakarski w ramach miejscowego Przysposobienia Wojskowego. Przy udziale pracowników filii Zakładów "Hipolit Cegielski" zbudował nad Wisłokiem barak z trzypietrowym stelażem dla kajaków będących własnością członków klubu. Zapewne zainteresowanie sportem wodnym pozostały mu po latach młodości spędzonych we Włocławku ( 1907 roku był członkiem Włocławskiego Towarzystwa Wioślarskiego). Przez długie lata, hobbystycznie, zajmował się także budową i udoskonaleniem odbiorników radiowych.
     W dniu 19 III 1938 roku J. Grzelak otrzymał awans na stopień kapitana słuzby stałej w korpusie oficerów intendentury. Po wybuchu wojny, w dniu 7 IX 1939 roku opuścił Rzeszów wraz z ostatnim szwadronem macierzystego pułku, realizujac rozkaz dotarcia do punktu zbornego w Brodach. Po 17 IX tego roku został w niewyjaśnionych okolicznościach wziety do niewoli przez oddziały armii sowieckiej i osadzony w obozie jenieckim w Koxzielsku. Wiosna 1940 roku został zamordowany przez NKWD w katyniu. Jego nazwisko widnieje na liście wywózkowej NKWD z 1 IV 1940 roku pod numerem 69. W 2007 roku był awansowany pośmiertnie przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego do stopnia majora Wojska Polskiego.
     Major J. Grzelak był odznaczony Krzyżem Walecznych 28 IV 1922, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Niepodległości 1933, medalem pamiątkowym Za ojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, brązowym medalem Za długoletnią służbę oraz francuskim medalem La Grande Guerre Pour la Civilisation 1914-1918.
     Jan Grzelak zawarł związek małżeński 9 X 1918 roku w katedrze pw. św. Andrzeja w Kijowie z Jadwigą Łońską ( w okresie I wojny światowej sanitariuszka Czerwonego Krzyża w rosyjskim szpitalu wojennym), z która miał syna Bogusława.
     Szereg pamiątek po mjr. Janie Grzelaku, obejmujacych dokumenty oraz fotografie i odznaczenia, trafiło w 2009 roku do ziorów Muzeum Historii Włocławka, przekkazanych w darze przez syna Bogusława mieszkającego w Gliwicach.

Bartłomiej Głębocki

        sędzia brzesko-kujawski, stolnik inowrocławski i podkomorzy brzesko-kujawski, kolator kościoła kaczewskiego i piotrkowskiego oraz założyciel miasta Piotrków kujawski
 
     Urodził się przed 1675 rokiem w Wąsewie, w nieistniejącej już parafii kaczewskiej obecnie parafia piotrkowska niedaleko Piotrkowa Kujawskiego. Pisał sie z Głebokiego, w powiecie radziejowskim. Był szóstym dzieckiem sędzigo brzeskiego Wojciecha (1681-1685), i Jadwigi z Malczewa Malczewskiej h. Awdaniec, córki Bartłomieja i Ewy Lisieckiej. Po śmierci rodziców, w ufundowanej murowanej kaplicy w radziejowskim kościele oo. franciszkanów połozył im, wspólnie z rodzeństwem, płytę nagrobną z płaskorzeźbą. jego brat Andrzej był starostą, wojewodą, posłem i senatorem na Kujawach. Patrymonium piotrkowskie wniosła mu żona Justyna Dorpowska jako posąg. Ponadto posiadał wieś Wyrzna, w nakielskim.
     Bartłomiej Głębocki dość wcześnie, prawdopodobnie z pomocą ojca rozpoczął karierę polityczną. Piastował szereg urzędów. U schyłku rządów jana III Sobieskiego był sędzią grodzkim brzeskim, później stolnikiem inowrocławskim (1713-1726), a następnie awansował na urząd podkomorzego brzesko-kujawskiego, który piastował w latach 1726-1755.
     W 1709 roku w czasie wojny północnej towarzyszył bratu Andrzejowi, wybranemu rotmistrzem, na popis pospolitego ruszenia pod Radziejów. W 1733 roku spotkamy go na radziejowskim sejmiku przedkonwokacyjnym. Opowiedział sie wówczas za Wettinami i był stronnikiem Augusta III Sasa w wojnie o sukcesję polską.
     Czterokrotnie posłował na sejm z województwa brzeskiego w latach 1721, 1727,1728,1735. Na tym ostatnim domagał się wycofania wojsk obcych z terytorium Rzeczypospolitej. Także podczas okupacji rosyjskiej-pruskiej podjął się dla ulgi ziemianom komisarstwa przy rekwizycji w 1734 roku. Powierzono mu też wiele funkcji doraźnych. W 1692 i 1703 był komisarzem granicznym i podatkowym, w 1698 roku sędzia kapturowym.
     Zmarł 15 XI 1760 roku. Pochowany został zapewne w krypcie kościoła parafialnego w Piotrkowie na Kujawach.
     Związek Głębockiego z Włocławkiem datuje się od roku 1746. Ufundował wówczas reformatom konfesjonał oraz ławki do churu zakonnego za ołtarzem głównym. Franciszkanin o. Cherubin głosił misje św. w piotrkowskim kościele. Z kolei w radziejowskim klasztorze franciszkanów wystawił Głębocki murowaną kaplicę.
W Piotrkowie pozostawił po sobie także trwały slad. Zasługą jego było założenie miasta na zasadzie przywileju nadanego 24 XI 1730 roku przez Augusta III, oraz sprowadzenie osadników narodowości żydowskiej, odnowienie i wyposażenie piotrkowskiego kościoła, czyli zakup nowych ołtarzy bocznych, organów i sprzętu kościelnego. Na dobrach swoich zabezpieczył też legat 1000 florenów dla koscioła, gdzie proboszczem był jego brat Hieronim.
     Żonaty był z justyną z Dorpowskich (córką wojewody łęczyckiego Chryzostoma i Barbary z Krętowskich). Miał jedenaścioro dzieci: Wacław, Andrzej, Jan (ożeniony z Angelą Baranowską), Franciszek, Wojciech, Michał (ożeniony z Justyną Sułkowską), Władysław, Marianna (wydana za Antoniego Karnkowskiego h.Junosza, Tekla (żona Antoniego Kunickiego), Franciszka (wydana za Jana Gzowskiego h.Grabie z Osięcin) i Domicella (wydana za Kazimierza Bogatko h. Pomian.