Antoni Bogdański

        Profesor Wyższego Seminarium Duchownego, działacz harcerski
 
     Urodził się 14 IX 1891 roku w Maluszynie koło Radomska. Do gimnazjum uczęszczał w Warszawie. Naraziwszy się przez udział w strajku szkolnym w 1905 roku tamtejszym carskim władzom szkolnym, przeniósł się do Włocławka, gdzie ukończył szkołe średnią. W latach 1908-1913 studiował w tamtejszym Wyższym Seminarium Duchownym. W tym czasie nawiązał kontakty z ruchem skautowo — harcerskim i zafascynował się jego ideałami, celami i zadaniami. 28 III 1914 roku przyjął święcenia kapłańskie.
     W latach 1913 — 1917 studiował teologię we Fryburgu (wysłany tam został jeszcze jako diakon). Pozostał tam do 1919 roku prowadząc działalność duszpasterską wśród polaków mieszkających we Fryburgu, Lozannie, Genewie i innych ośrodkach.
     Po powrocie do kraju (1919) został powołany na stanowisko profesora teologii moralnej Seminarium Duchownego we Włocławku. W latach 1919-1920 był dyrektorem Niższego Seminarium Duchownego im. Piusa X. Równocześnie był wizytatorem w szkołach i wykładał w szkołach średnich. Przeniósł na grunt polski organizację księży charystów. Jej celem było wspólne życie i działalność kapłanów diecezjalnych. Został pierwszym prezesem tej organizacji. W 1920 roku objął stanowisko kapelana wojskowego. Brał czynny udział w pracach organizacji i związków, zwłaszcza o charakterze przysposobienia wojskowego i wychwania fizycznego.
     Szczególnie jednak interesował się ruchem harcerskim. Wierzył mocno, że ruch harcerski odrodzi młode pokolenie i poprzez młodzież wpłynie pozytywnie na całe społeczeństwo. Natychmiast po powrocie z Fryburga zgłosił się do ówczesnego komendanta chorągwi, R.Kobenzy, proponując współpracę. Powierzono mu stanowisko komendanta Hufca Harcerzy we Włocławku. W 1921 roku z grupą harcerzy brał udział w Zlocie we Lwowie z okazji dziesiątej rocznicy istnienia ZHP. Walny Zjazd Delegatów Chorągwi Włocławskiej w 1922 roku powołał go na stanowisko komendanta Chorągwi Harcerzy we Włocławku. Na tym stanowisku rozwinął szeroko zakrojoną działalność. Zreorganizował komendę chorągwi, powołując działy: osobowy, organizacyjno — informacyjny, propagandy, wojskowo — sportowy, gospodarczy i programowy. Powołał do życia Oddział ZHP z zarządem, na którego czele stanął Z.Kucharski, dyrektor firmy Bohma. Z inicjatywy ks. Bogdańskiego powstało Koło Starszo — Harcerskie, mające na celu udzielenie pomocy drużynom i organizowanie imprez na większą skalę.W 1923 roku zaproponował budowę we Włocławku Domu Harcerza, który miał ogniskować całe życie harcerstwa; miały tam być także pomieszczenia na różne warsztaty, zatrudniające harcerzy. Powołano Komitet Budowy, wydano "cegiełki", zbierano fundusze i materiały. Zamierzenia tego nie udało się jednak zrealizować.
     W 1924 roku Bogdański brał udział w I Narodowym Zlocie ZHP w Warszawie — Siekerkach. Zaprezentował tam w praktyce "prawo legowiska" — regulamin wychowania puszczańskiego. Uważał on, że do pełnego naturalnego rozwoju człowieka koneczny jest ścisły kontakt z otaczającą go przyrodą. Stąd harcerze powinni sporo czasu przebywać na łonie natury, czyli przechodzić przez tzw. wychowanie puszczańskie. Polegało ono na prostym, twardym życiu obozowym, na poznawaniu przyrody i jej zasobów, na pracy fizycznej, ćwiczeniach, grach dziennych i nocnych na czytaniu map, maskowaniu itp.
     W latach 1922- 1925 był radnym miasta Włocławka. Najważniejszy cel swojej działności widział w stwarzaniu warunków sprzyjających wychowaniu zdrowego, sprawnego , mądrego człowieka. Pragnął dać miastu i ojczyźnie ludzi dobrze przygotowanych do pełnienia obowiązków obywatelskich.
     W 1925 roku V Walny Zjazd ZHP we Lwowie powołał ks. Bogdańskiego na stanowisko naczelnego kapelana ZHP. Był on pierwszym naczelnym kapelanem w dziejach tej organizacji i pełnił tę funkcję do 1929 roku. Ponadto w latach 1926 — 1928 uczył religii w szkole dla dziewcząt przy ulicy Wiejskiej.
     Na początku 1930 roku udał się do Stanów Zjednoczonych, gdzie działał w ośrodkach polonijnych. Organizował drużyny harcerskie oraz koła przyjaciół harcerstwa. Zainicjował wydawnictwa księży marianów. W 1932 roku powrócił do kraju i podjął pracę duszpasterską w diecezji sandomierskiej. Kierował parafiami Tarłów i Sobótka. Następnie pracował krótko w Zawierciu. W tym czasie rozwinęła się u niego gruźlica kręgosłupa. Rozpoczął więc intensywne leczenie.
     W 1936 roku wrócił do diecezji włocławskiej. Objął parafię Dąbrowa Wielka koło Sieradza. W 1937 roku powierzono mu parafię w Skulsku. Mimo starannej opieki lekarskiej i przyjaciół choroba rozwijała się. Ks. Bogdański zmarł 13 VI 1938 roku. Pogrzeb, któremu przewodził biskup K.Radoński był wielką manifestacją uczuć, jakimi darzyła ksuędza niemal cała Polska.
     Przez cały czas swej działalności ks. Bogdański utrzymywał stałe kontakty z redakcjami pism: "Harcerstwo", "Pro Christo", "Polak-Katolik". Był stałym członkiem Głównej Kwatery ZHP. Współpracował z Głównym Zarządem PCK, Ligii Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży i wielu innych. Spod pióra ks. Bogdańskiego wyszły m.in. książka Promienie słońca, broszura Harcerstwo jako czynnik odrodzenia katolickiego i narodowego, Młodzieży polskiej — harcerstwu włocławskiemu (Przewodnik ilustrowany po Włocławku 1922).
     W latach powojennych wybudowano mu grobowiec. 22 IX 1981 roku z inicjatywy Harcerskiego Kręgu Seniorów we Włocławku, wmurowano krzyż na grobowcu. 11 VI 1988 roku w kwaterze we Włocławku umieszczono pamiątkową tablicę z okazji 50 rocznicy ks. Bogdańskiego.